Daylight Saving Time (DST)

၁၀၊ ၃၊ ၂၀၀၇

လူညီ ၍ ဤ ကို ကြ်ဲလုပ္ ၾကၿခင္း။

လူညီညီ မညီညီ ဤ ဟာ ဤ ကြ်ဲ ဟာ ကြ်ဲ . . . ဟု ၿမန္မာ ဆိုရိုး ရွိခဲ့ေလသည္။ သို႔ရာတြင္ အခ်ိဳ႔ေသာ အေနာက္ႏုိင္ငံတို႔ တြင္ကား လူညီ၍ ဤ ကို ကြ်ဲလုပ္ ၾကေလၿပီ။

ေန႔အလင္းေရာင္္ ခ်ိဳးၿခံေခြ်တာၿခင္း ဆိုသည့္ နည္းကို အသံုးၿပဳလာခဲ့သည္မွာ ၉၁ ႏွစ္ပင္ ရွိခဲ့ေလၿပီ္။

ေႏြ ႏွင့္ ေဆာင္း ေန႔တာ ညတာ ေၿပာင္းလဲမႈမွာ ၿမန္မာႏုိင္ငံလို အီေကြတာ ႏွင့္ နီးေသာ ႏုိင္ငံမ်ား တြင္ သိပ္မသိသာေသာ္လည္း ကမာၻ ေၿမာက္ၿခမ္း (သို႔) ေတာင္ၿခမ္း ေရာက္ (ေၿမာက္၊ ေတာင္ ၀င္ရိုးစြန္းမ်ား ႏွင့္ နီးေသာ ေဒသမ်ားတြင္) သိသိသာသာ ၾကီး ကြာၿခားေလသည္။ ေႏြတြင္ ေန႔တာ အလြန္ရွည္ၿပီး ေဆာင္းတြင္ ေန႔တာ အလြန္တိုေလသည္။

၁၇၈၄ ခုႏွစ္တြင္ ဘင္ဂ်မင္ ဖရင္ကလင္ က ပါရီၿမိဳ႕သားမ်ားကို ေနာက္ေၿပာင္ၿပီး စာတစ္ေစာင္ ေပးပို႔ေလသည္။ ထိုစာတြင္ ေႏြရာသီ၌ ပါရီၿမိဳ႕သားမ်ား တစ္နာရီ ေစာေစာ အိပ္ရာထၿပီး အလုပ္လုပ္ပါမူ ညေနတြင္ ထြန္းရေသာ ဆီမီးဖိုး သက္သာလိမ့္မည္ ဟူ၏။ ၁၉၁၆ ခုႏွစ္ မွာေတာ့ အဂၤလန္ ႏုိင္ငံက ဒီအၾကံကို လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီးေနာက္ အၿခား ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ား နဲ႕ အေမရိကန္၊ ၾသစေတးလ်တို႔ လည္း လိုက္ပါ က်င့္သံုးလာၾကပါတယ္။

လုပ္ပံု လုပ္နည္းကေတာ့ ေႏြရာသီ၀င္ကာစ (မတ္ - ဧၿပီလ) တစ္ခုေသာ တနဂၤေႏြေန႔ နံနက္ ၂ နာရီတြင္ နာရီမ်ားကို ၃ နာရီသို႔ ေရႊ႕လိုက္ၾကၿခင္းပင္။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီေန႔ ည သန္းေခါင္ေက်ာ္ အခ်ိန္ မွာ အဲဒီ တစ္ႏုိင္ငံလံုုး တစ္ေဒသလံုး ကလူေတြ မအိပ္ပဲ နာရီ တကုိင္ကုိင္ နဲ႕ လုပ္ေနၾကလား။ နာရီ အေရအတြက္ထက္ ရွိတဲ့လူ အေရ အတြက္ နည္းေနရင္ ဘယ္လက္ေရာ ညာလက္ေရာ သံုးၿပီး အခ်ိန္တိုက္ၾကလား။ စတာပါ။ သိပ္မစဥ္းစားပါနဲ႕ အားတဲ့ အခိ်န္ တိုက္လို႔ ရပါတယ္။ နံနက္ ၂ နာရီတိတိမွာ ခင္ဗ်ား နာရီကို ေရႊ႕ စရာမလိုပါဘူး။ သတ္မွတ္ခ်က္ေလး တစ္ခုပါ။ တနဂၤေႏြေန နံနက္ ၂ နာရီကို နံနက္ ၃ နာရီလို႔ ေခၚလိုက္ ရံုေလးပါ။ လူညီဖို႔ေတာ့ လိုတယ္ ေနာ။ ဘယ့္ႏွယ္တုန္း။ လူညီေတာ့ ဤ ဟာ ကြ်ဲၿဖစ္ရၿပီေပါ့။

ေအာက္တိုဘာလ (သို႔) ႏို၀င္ဘာလ ရဲ႕ တစ္ခုေသာ တနဂၤေႏြ နံနက္ မွာေတာ့ ၂ နာရီကို ၁ နာရီ လို႔ ၿပန္ေၿပာင္း ေရႊ႔ၾကေလသတဲ့။

ဒီလို လူညီလို႔ ကြ်ဲ ၿဖစ္တာ ေတာင္ မေက်နပ္ၾကေသးဖူး။ လူညီရင္ ကြ်ဲ ဟာ ၀က္ၿဖစ္ရမယ္ လို႔ ဆိုလာၿပန္တယ္။ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံမွာ နာရီေရႊ႕ေနက် ဧၿပီလရဲ႕ ပထမ တနဂၤေႏြေန႔မွာ မေရႊ႕ေတာ့ပဲ ၃ ပတ္ေစာၿပီး ေရႊ႕ဖို႔ အဆိုတင္သြင္းသတဲ့။ အေၾကာင္းၿပခ်က္ကေတာ့ ကမာၻၾကီးပူေႏြးလာလို႔ပါတဲ့။ ဘာဆို္င္လို႔ တုန္း ေမာင္ကာလုရယ္ လို႔ ေမးခ်င္ေနၿပီလား။

ဆိုင္ပါတယ္။ ကမာၻၾကီး ပူေႏြးေစတဲ့ ဓါတ္ေတြ ထြက္ေစတဲ့ အထဲမွာ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားထုတ္ ေက်ာက္မီးေသြး စက္ရံု ေတြ က အဓိကပါ။ (စကားခ်ပ္။ ဦးစ (USA) တို႔ တိုင္းၿပည္လို ကမာၻ႔ ႏ်ဴကလီးယား အင္အားၾကီး ႏုိင္ငံ မွာ ေက်ာက္မီးေသြးသံုး လွ်ပ္စစ္ဓါတ္ က ဘယ္ေလာက္ အေရးပါလို႔လဲ လို႔ ေမးခ်င္ေနမလားပဲ။ အေရးပါ ပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။ ႏုိင္ငံရဲ႕ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား သံုးစြဲမႈ တ၀က္ေက်ာ္ေက်ာ္ ကို ေက်ာက္မီးေသြးသံုး ဓါတ္အားေပး စက္ရံုေတြက ထုတ္ေပးေနတာပါ။ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ညစ္ညမ္းမႈ ကေတာ့ ေၿပာမေနပါနဲ႕ေတာ့ အဆိုးဆံုးထဲမွာပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္လည္း တာ၀န္မကင္းဖူး။ ဘာလို႔ ဆိုေတာ့ အဲဒီ ေက်ာက္မီးေသြး ဓါတ္အား စက္ရံုေတြကရတဲ့ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္နဲ႔ ကြန္ပ်ဴတာ ဖြင့္သံုးၿပီး ဘေလာက္ လုပ္ေနလို႔ေပါ့။)

ဆိုေတာ့ လွ်ပ္စစ္ အသံုးအား ေလ်ာ့ခ် လိုက္ ရင္ ေက်ာက္မီးေသြး အသံုးေလ်ာ့ခ်လို႔ ရမယ္။ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ညစ္ညမ္းမႈ ေလ်ာ့မယ္။ ဒီလိုဆိုတယ္ေလ။ ရံုးေတြ၊ ေက်ာင္းေတြထဲမွာ မီးပိတ္၊ ပန္ကာပိတ္ ၿပီးေတာ့ အေမွာင္ထဲမွာ ငုတ္တုတ္ ထို္င္ေနၾကရေအာင္ ဆိုတဲ့ အေတြးမ်ိဳးေလာက္ အထိေတာ့ ဒီက ပုဂၢိဳလ္ေတြ ဥာဏ္မေၿပးေသးဖူး။

ကဲ စကားက ဘယ္ေရာက္ကုန္မွန္း မသိဖူး။ လူ ညီ မညီ ေသခ်ာ ေအာင္ ပါလီမန္မွာ မဲခြဲ လိုက္တာေပါ့။ လြယ္ပါတယ္။ ကဲ ၃ ပတ္ေရွ႕တိုးမယ့္ ဘက္က ႏုိင္တယ္ဗ်ာ။ အမ်ားသေဘာေပါ့ေလ။ ဆိုေတာ့ ဒီေန႔ ည (တနဂၤေႏြ မနက္ လင္းအားၾကီး) က စၿပီး ကြ်ဲဟာ ၀က္ၿဖစ္သြားပါၿပီ ခင္ဗ်ား။ ဟုတ္ပ ဒီေန႔ ည ၂ နာရီဆို နာရီေတြ အကုန္ ေရႊ႕ရဦးမယ္။ က်ဳပ္အိမ္မွာ နာရီ ၇ လံုး ရွိတယ္ (ၾကြားၿခင္း မဟုတ္ ၾကံဳလို႔ေၿပာတာ)။ ဒါေတာင္ လက္ပတ္ နာရီ ကေပ်ာက္ေနလို႔။ အခ်ိန္တိုက္ဖို႔္ ဘယ္လို လုပ္ရပါ့။ အၾကံေပးၾကပါဦး ကြယ္ရို႕။

အခ်ိန္ေရႊ႕ၿခင္းေၾကာင့္ ၿဖစ္ႏုိင္ေသာ ၿပႆနာေလးမ်ား

အၿမြာ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေနေသာ မိခင္ တစ္ဦး ဆိုပါစို႔။ ေမြးမည့္ ရက္ ကလည္း နာရီေတြ ၿပန္ေရႊ႕ ရမည့္ ေအာက္တိုဘာလ ရဲ႕ တစ္ခုေသာ တနဂၤေႏြေန႔။ ပထမ ကေလးက တနဂၤေႏြေန႔ နံနက္ ၁ နာရီ နဲ႔ မိနစ္ ၅၀ မွာ ထြက္လာေရာ။ ဒုတိယ ကေလးက ခ်က္ခ်င္း မထြက္ပဲ ေနာက္ ၁၅ မိနစ္ ၿခား မွာ ထြက္လာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေမြးစာရင္းလည္း ၿဖည့္ေရာ ဒုတိယကေလးရဲ႕ ေမြး ခ်ိန္က တနဂၤေႏြ နံနက္ ၁ နာရီ ၅ မိနစ္ ၿဖစ္ၿပီး၊ အၾကီးေလးရဲ႕ ေမြးခ်ိန္က ၁ နာရီ ၅၀ မိနစ္ ၿဖစ္သြားပါေလေရာ။ အတတ္ၾကဴးေတာ့ လဲ အငယ္က အၾကီးၿဖစ္သြားေလရဲ႕။

ေနာက္ ၿဖစ္ႏုိင္ေခ် တစ္ခုက သမီး ရည္းစား ႏွစ္ေယာက္ မွာ တစ္ေယာက္က နာရီ မေရႊ႕မိလို႔ အခ်ိန္း အခ်က္လြဲ၊ စိတ္ေတြေကာက္၊ ဒါမ်ိဳးေတြေပါ့။

စဥ္းစားစရာေလးေတြ။ စဥ္းစားစရာေလးေတြ။

က်မ္းကိုး။

္

Rationale and original idea of daylight saving time. Retrieved from
http://webexhibits.org/daylightsaving/c.html

Daylight saving time from Wikipedia. Retrieved from http://en.wikipedia.org/wiki/Daylight_saving_time