Friday, January 30, 2009

Pro-Choice vs. Pro-Life

မကၠဆီကိုစီးတီး ေပၚလစီပို႔စ္ ကို မေရးခင္ ဒီပို႔စ္ကို ေရးသင့္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခ်ိန္ကာလ အေျခအေန အရ အခုမွ အေၾကြးဆပ္လိုက္ပါတယ္။ ဟိုဟာ မဖတ္ခင္ ဒီဟာကိုဖတ္ပါ ေပါ့ဗ်ာ။ ဘေလာက္က ေျပာင္းျပန္စီတာနဲ႔ေတာ့ ဟန္က်ေနတာေပါ့။

Pro-Choice



အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးသည္ မိမိ ကိုယ္ခႏၶာကို မိမိပိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မိမိ ကိုယ္ခႏၶာအတြင္း ျဖစ္တည္လာေသာ ကိုယ္၀န္ကို ၄င္းအမ်ိဳးသမီး၏ သေဘာ ဆႏၵအရ (ဖ်က္ခ်လိုက) ဖ်က္ခ်ပိုင္ခြင့္ရွိသည္ ဟု ယံုၾကည္ယူဆခ်က္။

စကားခ်ပ္။ ။ ယခင္က Anti-life ဟုလည္း ေခၚသည္။ သို႔ရာတြင္ Anti ဆိုသည္မွာ အႏုတ္သေဘာလကၡဏာ ေဆာင္သျဖင့္ ေနာက္ပိုင္းအသံုးနည္းလာသည္။




Pro-Life



သေႏၶသား ဆိုသည္မွာ လူသားတစ္ဦးပင္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လူသားတစ္ဦး၏ ရပိုင္ခြင့္ျဖစ္ေသာ အသက္ရွင္သန္ခြင့္ကို သေႏၶသားတိုင္း ရပိုင္ခြင့္ ရွိသည္ ဟု ယံုၾကည္ယူဆခ်က္။

ဆင့္ပြားယူဆခ်က္မွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို သတ္ေသျခင္း၊ ေသဒဏ္ေပးျခင္း၊ ေသလုေမ်ာပါး ေ၀ဒနာ ခံစားေနရသူ လူနာအား အဆံုးစီရင္ေပးျခင္း (Euthanasia)၊ လူကိုတုပျပဳလုပ္ျခင္း (cloning)၊ သေႏၶသား ဆဲလ္မ်ားကို အသံုးခ် သုေတသနျပဳျခင္း (Human embryonic stem cell research) စသည္တို႔ကိုလည္း ဆန္႔က်င္သည္။

စကားခ်ပ္။ ။ ဤယံုၾကည္ခ်က္ ရွိသူသည္ ကိုယ္၀န္ဖ်က္ခ်ျခင္းကို မည္သည့္အေၾကာင္းျပခ်က္ႏွင့္မွ် လက္မခံပါ။

ဒီလိုဆိုရင္ Pro-Choice နဲ႔ Pro-Life တို႔ဟာ ေခါင္းနဲ႔ပန္း၊ မီးနဲ႔ေရ၊ အျဖဴနဲ႔အမည္း လို႔ ေျဖာင့္ေျဖာင့္ႀကီး ဆန္႔က်င္ေနပါသလား။ Are they dichotomous?




တကယ့္ လက္ေတြ႔ ေလာကတြင္မူ Pro-Choice ႏွင့္ Pro-Life အယူအဆတို႔သည္ သက္တံတစ္ခု၏ အစြန္းႏွစ္ဖက္ကဲ့သို႔ ဆက္စပ္လ်က္ရွိေနသည္။ လူတို႔သည္ ဤယံုၾကည္ခ်က္ ႏွစ္ခု၏ၾကား တစ္ေနရာရာတြင္ ရွိေနတတ္သည္။ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး၏ အယူအဆကို Pro-Choice လား Pro-Life လား ဟု အတိအက် သတ္မွတ္ရန္ခက္ခဲၿပီး ထိုပုဂၢိဳလ္သည္ မည္သည့္ဘက္ႏွင့္ ပို၍ နီးသည္ဟုသာ ဆိုႏိုင္ေပမည္။ “အေျခအေန” တစ္ခုခုေပၚတြင္ မူတည္ၿပီး ရပ္တည္ခ်က္ ေျပာင္းလဲႏိုင္သည္ဟု ေျပာလ်င္ရႏိုင္မည္ ထင္သည္။


သာဓကမ်ားႏွင့္ ရွင္းျပလွ်င္ ပိုမို သင့္ေလ်ာ္မည္။

ဥပမာ (၁)

အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးသည္ သားဆက္ျခားနည္းမ်ားကို သံုးစြဲရေကာင္းမွန္း သိသည္၊ တတ္လည္းတတ္ႏိုင္သည္၊ ၀ယ္ယူရန္လည္း လြယ္ကူသည့္ အေနအထားမွာရွိသည္၊ ေဆးမတည့္ျခင္း စသည့္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ားလည္း မရွိပါလွ်က္ သားဆက္ျခားျခင္းနည္းလမ္းမ်ားကို မသံုးစြဲ။ ကိုယ္၀န္ရလာမွသာ သြားေရာက္ဖ်က္ခ်ေလသည္။

ထိုကိစၥမ်ိဳး တစ္ႀကိမ္မက ျဖစ္လာေသာအခါ … မိမိကိုယ္ကို Pro-Choice ဟု သတ္မွတ္ထားသူကပင္လွ်င္ ထိုသို႔ မျဖစ္သင့္ေၾကာင္း၊ သားဆက္ျခားနည္း မွန္မွန္သံုးၿပီး ကိုယ္၀န္ဖ်က္ျခင္းကို ေရွာင္သင့္ေၾကာင္း ၀င္ေရာက္ ေျပာဆိုသည္။

ထိုအခါ Pro-Choice ကို ယံုၾကည္သူသည္ အမွန္တကယ္ ယံုၾကည္သူ ျဖစ္ပါေသးသေလာ။

ဥပမာ (၂)

အမ်ိဳးသမီး တစ္ဦးတြင္ ႏွလံုးေရာဂါ ႀကီးႀကီးမားမားရွိသျဖင့္ ဆရာ၀န္မ်ားက ကေလးမယူရန္ တားျမစ္ထားသည္။ ပဋိသေႏၶတားနည္းလည္း သံုးေနပါလ်က္ မေတာ္တဆ ကိုယ္၀န္ရရွိသြားေလသည္။ ထိုအမ်ိဳးသမီး၏ ႏွလံုးအေျခအေနသည္ မိခင္ ႏွင့္ ၀မ္းတြင္းက သေႏၶသား ႏွစ္ဦးလံုးအတြက္ လံုေလာက္ေအာင္ အလုပ္ မလုပ္ေပးႏိုင္ေခ်။ ထိုအခါ အမ်ိဳးသမီးမွာ အသက္ အႏၶရာယ္ ရွိလာေလသည္။ အမ်ိဳးသမီး အသက္ ေသဆံုးသြားပါက ၀မ္းတြင္းမွ သေႏၶသားမွာလည္း အသက္ေသဆံုးေပမည္။

ထိုအခ်ိန္တြင္ Pro-Life ဟု မိမိကိုယ္ကို သတ္မွတ္ထားသူကပင္လွ်င္ ထိုကိုယ္၀န္ကို ဖ်က္ခ်ေပးသင့္ပါေၾကာင္း ေျပာလာေလသည္။ မိခင္ေသလွ်င္ သေႏၶသားလည္း ေသမည္။ အသက္ ႏွစ္သက္ ႏွင့္ တစ္သက္လဲရန္ဟု အေၾကာင္းျပေလသည္။

ထိုအခါ Pro-Life ကုိ ယံုၾကည္သူသည္ အမွန္တကယ္ ယံုၾကည္သူ ျဖစ္ပါေသးသေလာ။

တစ္ဦးခ်င္း အယူအဆမွ အဖြဲ႔လိုက္ အယူအဆသို႔

ဤအယူအဆတို႔သည္ လူတစ္ဦးခ်င္းစီတြင္ ရွိေနႏိုင္သလို အသင္းအဖြဲ႔တစ္ခု ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံတြင္လည္း ရွိေနႏိုင္သည္။ အသင္းအဖြဲ႔တစ္ခု၏ ဖြဲ႔စည္းပံု၊ ေပၚလစီ၊ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ေျပာဆိုခ်က္မ်ားေပၚ မူတည္၍ ထိုအဖြဲ႔သည္ Pro-Choice ႏွင့္ နီးသလား Pro-Life ႏွင့္ နီးသလား ဆိုသည္ကို ခန္႔မွန္းႏိုင္သည္။ ထို႔အတူ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏ Pro-Choice/Pro-Life အယူအဆကို ထိုႏိုင္ငံတြင္ရွိ အမ်ိဳးသမီးက်န္းမာေရး၊ မ်ိဳးဆက္ပြားက်န္းမာေရး ဆိုင္ရာ ဥပေဒမ်ား၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားကို ေလ့လာျခင္းျဖင့္ သိရွိႏိုင္သည္။

စာရႈသူမ်ား ေတြး၍ မွတ္ခ်က္ေရးေပးပါရန္

  • အထက္ပါ ဥပမာ (၁) ႏွင့္ (၂) ကဲ့သို႔ အလားတူ သာဓက တစ္ခုစီေလာက္ စဥ္းစားၾကည့္ပါ။
  • ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူအမ်ားစုသည္ မည္သည့္ ေနရာတြင္ ရွိေနမည္ ထင္ပါသနည္း။
  • စာရႈသူ ကိုယ္တုိင္ကေရာ မည္သည့္ ေနရာတြင္ ရွိပါသနည္။ (ေျဖလိုမွ ေျဖပါရန္။)

စာကိုး

http://en.wikipedia.org/wiki/Pro-choice
http://en.wikipedia.org/wiki/Pro-life

7 comments:

Alvin S. C. Lee said...

As a buddhist, I would tend to be a Pro-Life person. Not at the extreme of the continuum. I believe in the quality of life too and if I am a doctor, I'll try to provide my patients as much relief as possible within my knowledge and ability.

In cases of extreme suffering, then I may leave it to the patient to exercise his/her will. It's their choice, or 'kamma' (kamma as in mental volition as opposed to retribution). Perhaps, nature has the best answer in such difficult moments of decision-making.

May we get more wisdom on this as society progress and technology advances. The decision can be very difficult even for the sufferers themselves.

Anonymous said...

As a strong Buddhist , I stand on Pro-life side.We are doctors who obey ethics and also Buddhism . We have to manage our patients as much as we can. Our aim is to cure , or if it cannot , to give palliative one, or to prevent the diseases .
In this era , most people know how to use contraception . If they get pregnant , they should not do any type of induced abortion .Why? The foetus is a human being (according to A Bi Dhamma ) and he or she has human rights although he or she is in the tomb .
The responsible persons are those two people . They must take responsiblility of their coming offsprings . So Human rights should start since in the uterine life .The foetus is sufferer . The foetus cannot complain anythings . If he or she can complain as we do , he or she will definitely admit his or her rights .
Regarding my little kowledge ,my opinion may be arguable . However , no matter what the situation is , I have been standing on Pro-life .

Ye-Mon said...

>> Ko Alvin

Thanks for visiting and taking time to discuss about this.

>> Anonymous

Thanks for sharing your stand and thoughts. People do have different opinions on this. E.g. the US is equally divided on this issue.

Anonymous said...

No undue respect to the anonymous Dr,I found your post quite amusing!(Fetus in the tomb asking for human rights!)
If fetus has the rights from the beginning,can he/she choose the parents whom he/she will be born into?
Blanket approch of using the religious beliefs in justifying social dilemma cannot be the solution.
It is another area where Dr's belief and professional issues collide.
However decision is up to the beholder.We as professionals have to cater for what our patients need without prejudice.
May all fetuses lie in wombs.

Ye-Mon said...

>> Anonymous II

I think, Anonymous I had a typing error in saying "fetus in the tomb".

Thanks for your comment, though. I like your phrase "It is another area where Dr's belief and professional issues collide".

I may write about Euthanasia next time.

Anonymous said...

Hi, anonymous II , sorrry for my typing errors , tomb -- , that is womb .Next time , i will check my typing errors . I do not mind what you have said .
Ye-Mon , I do apologize you about my comment . Thanks for your understanding .Welcome your Euthanasia .

Anonymous said...

Dear Anonymous I,
Thanks for your understanding and forgiveness upon my banter.You have just shown how good Buddhist you are..Infact,I regret about my guilty pleasure(pulling other people's leg)!My apologies.
Anonymous II