Poverty Line

၂၉၊ ၃၊ ၂၀၀၉

ဆင္းရဲမ်ဥ္း

ဆင္းရဲတယ္ ဆိုတာကို ၀ိေသသျပဳ ေျပာၾကရာမွာ “ကုန္းေကာက္စရာ မရွိေအာင္ ဆင္းရဲတယ္” ဒါမွမဟုတ္ “မြဲျပာက်ေလာက္ေအာင္ ဆင္းရဲတယ္” ဒါမွမဟုတ္ “ဖြတ္ေက်ာျပာစုေအာင္ ဆင္းရဲတယ္” စသျဖင့္ ေျပာၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲဒီ အတိုင္းအတာေတြက သိပ္ၿပီး မတိက်လွေပ။ တစ္ခါ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံက အဆင္းရဲဆံုး မိသားစုနဲ႔ တျခားႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံက အဆင္းရဲဆံုး မိသားစု ဆင္းရဲပံု ဆင္းရဲနည္း ကလည္း မတူႏိုင္ၾကပါ။ အေမရိကားမွာ ဆင္းရဲတဲ့လူ အိမ္ေျခမရွိတဲ့လူက ဘြတ္ဖိနပ္နဲ႔ ကုပ္အကၤ်ီအစုပ္ေတာ့ ရွိေသးတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံက ဆင္းရဲတဲ့ လူကေတာ့ ပုဆိုးစုပ္၊ ေက်ာဗလာနဲ႔ တာရာဖိနပ္ေတာင္ စီးႏိုင္ခ်င္မွ စီးႏိုင္လိမ့္မယ္။ တစ္ဖက္မွာ စဥ္းစားဖို႔ ေကာင္းတာက ေအးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ ေနတဲ့လူေတြ အ၀တ္ထူ မရွိရင္ အေအးဒဏ္ေၾကာင့္ ေသႏိုင္ေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံလိုမ်ိဳးမွာေတာ့ အေအးဒဏ္ေၾကာင့္ ေသဖို႔ခဲယဥ္းပါတယ္။ ဒါဆို ဆင္းရဲတယ္ ဆိုတာကို ကာလံ ေဒသံ အလိုက္ ခြဲျခား ေျပာၾကမလားလို႔ ေတြးစရာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို အခ်ိန္ကာလ၊ ေနရာေဒသေတြ မခြဲျခားပဲ ေျပာလို႔ရတဲ့ အေျခခံ အက်ဆံုးနဲ႔ အလြယ္ကူဆံုး တိုင္းတာနည္းကေတာ့ ဆင္းရဲမ်ဥ္း (Poverty line) ျဖစ္ပါတယ္။

ဆင္းရဲမ်ဥ္းရဲ႔ အဓိပၸါယ္က “လူတစ္ေယာက္ဟာ တစ္ေန႔၀င္ေငြ တစ္ေဒၚလာထက္ နည္းၿပီး ရရင္ ဆင္းရဲပါတယ္” တဲ့။ ေနာက္ပိုင္း ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားၿပီး ျပင္ဆင္လိုက္တာကေတာ့ “တစ္ေန႔၀င္ေငြ ႏွစ္ေဒၚလာေအာက္” ျဖစ္သြားပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက လူတစ္ေယာက္ဟာ တစ္ေန႔ကို ၀င္ေငြ က်ပ္ ႏွစ္ေထာင္ေလာက္မွ မရရင္ ဆင္းရဲမ်ဥ္းေအာက္မွာ ေရာက္ေနတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ ဆင္းရဲမ်ဥ္း အေၾကာင္းကို လူတိုင္းၾကားဖူးနား၀ ရွိၿပီးသား ျဖစ္မွာပါ။ ကြ်န္ေတာ္ ဆက္ၿပီး ေဆြးေႏြးခ်င္တာက ဒီ တစ္ေဒၚလာ ႏွစ္ေဒၚလာ ဆိုတဲ့ ကိန္းဂဏန္းေတြ ဘယ္က ရသလဲဆိုတာပါ။

လူတစ္ေယာက္ အသက္ရွင္သန္ဖို႔ရာ အာဟာရဓါတ္လိုပါတယ္။ အာဟာရဓါတ္ကို ကယ္လိုရီ ဆိုတဲ့ ယူနစ္နဲ႔ တိုင္းတာၿပီး လူႀကီးတစ္ေယာက္ရဲ႔ တစ္ေန႔ အာဟာရလိုအပ္ခ်က္ဟာ ပ်မ္းမွ်ျခင္းအားျဖင့္ ၂၂၀၀ ကယ္လိုရီ ရွိတယ္လို႔ သိပၸံပညာရွင္ေတြက လက္ခံထားၾကပါတယ္။ တစ္ေန႔ကို ကယ္လိုရီ ၂၂၀၀ ထက္ပိုၿပီး စားေသာက္ခဲ့ရင္ ပိုလွ်ံ ကယ္လိုရီေတြကို ခႏၶာကိုယ္က အဆီအျဖစ္ ေျပာင္းလဲၿပီး သိမ္းထားပါတယ္ (ဥပမာ - အဆီစုၿပီး ဗိုက္ပူလာတာမ်ိဳး)။ တစ္ေန႔ကို ကယ္လိုရီ ၂၂၀၀ ျပည့္၀ေအာင္ မစားႏိုင္ခဲ့တဲ့ အခါမ်ိဳးမွာေတာ့ အရင္က သိမ္းဆည္းထားတဲ့ အဆီဓါတ္ေတြကေန အာဟာရဓါတ္ကို ျပန္လည္ ထုတ္ယူပါတယ္။ အဆီဓါတ္္ေတြ ကုန္ခမ္းသြားၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ အသားဓါတ္ (ဥပမာ - ၾကြက္သားလိုမ်ိဳး) ေတြကေန ကယ္လိုရီကို ထုတ္ယူသံုးဆြဲရျပန္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ အခ်ိန္ၾကာၾကာ အာဟာရ ခ်ိဳ႔တဲ့သူေတြကို အရိုးေပၚအေရတင္ ပံုသ႑န္မ်ိဳး ျမင္ရတာပါ။

အဲဒီေတာ့ကာ တစ္ေန႔တာ လိုအပ္တဲ့ ကယ္လိုရီ ၂၂၀၀ ရရွိဖို႔ ဘယ္လိုအစားအေသာက္ေတြ စားရမလဲ၊ အဲဒီ အစားအေသာက္ေတြကို ၀ယ္ယူဖို႔အတြက္ ေငြေၾကး ဘယ္ေလာက္ ကုန္က်မလဲ ဆိုတာကို တြက္ခ်က္ပါတယ္။ ယေန႔ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြအရ ကယ္လိုရီ ၂၂၀၀ ရဖို႔အတြက္ ေငြ ႏွစ္ေဒၚလာ ေလာက္ ေပးရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ လူတစ္ေယာက္ဟာ တစ္ေန႔ ေငြႏွစ္ေဒၚလာေလာက္မွ မ၀င္ရင္ လံုး၀ကို ဆင္းရဲပါတယ္လို႔ သတ္မွတ္လိုက္တာပါ။

ေဆြးေႏြးခ်က္

တစ္ေန႔ တစ္ေဒၚလာေတာင္ မ၀င္ဖူး၊ ႏွစ္ေဒၚလာေတာင္ မ၀င္ဖူး ဆိုၿပီး ေျပာေနတာေတြကို ဖန္တရာေတေအာင္ ၾကားရဖူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ ေျပာခ်င္တဲ့ သေဘာတရားဟာ သိပ္ၿပီးမျမင္သာဘူး။ တကယ့္ အႏွစ္သာရျဖစ္တဲ့ ကယ္လိုရီ ၂၂၀၀ ျပည့္ေအာင္ မစားႏိုင္တဲ့ လူေတြပါလားလို႔ သိလိုက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ …. ဒီအတိုင္းသာ ရက္ေတြ လေတြ ၾကာလာရင္ အရိုးေပၚ အေရတင္ျဖစ္လာမယ္ ဆိုတာကို မ်က္စိထဲ ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း ျမင္လာပါတယ္။

ဒါက စား-၀တ္-ေန ေရး ဆိုတဲ့ အေရးသံုးပါးမွာ စားေရး ကိုပဲ ေျပာေနတာကို သတိခ်ပ္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ တစ္ေန႔၀င္ေငြ က်ပ္ႏွစ္ေထာင္ေအာက္သာ ရတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြရဲ႔ ဘ၀ဟာ ဘယ္ေလာက္ စိုးရိမ္စရာ ေကာင္းမလဲဆိုတာ စာရႈသူတို႔ ေတြးသာၾကည့္ပါေတာ့။

Read More...

Collapse...

Open Course Ware

(သို႔မဟုတ္)

အင္တာနက္ေပၚက ပညာဒါန

Open Course Ware ဆိုတာဘာလဲ။

‘အိုးပင္းကို႔စ္၀ဲ’ ဆိုသည္မွာ ကမာၻအရပ္ရပ္ရွိ တကၠသိုလ္မ်ားတြင္ သင္ၾကားလ်က္ရွိေသာ သင္တန္းမ်ားကို အင္တာနက္မွတဆင့္ အခမဲ့ ျဖန္႔ျဖဴးေပးေသာေနရာ ျဖစ္သည္။ ဤေဆာင္းပါးကို ေရးသားခ်ိန္တြင္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၃၀ မွ တကၠသိုလ္ ႏွင့္ အဖြဲ႔အစည္းေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္တို႔က ကမာၻအရပ္ရပ္ရွိ ျပည္သူတို႔အား အဆင့္ျမင့္ ပညာရပ္မ်ား ေ၀မွ်ေပးႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ၿပီး ပညာဒါနျပဳလ်က္ရွိသည္။

ဘယ္တကၠသိုလ္ေတြပါလဲ။

ပညာဒါနျပဳရာတြင္ ပါ၀င္ေသာ စာရႈသူတို႔ႏွင့္ ရင္းႏွီးၿပီးျဖစ္မည့္ တကၠသိုလ္ အခ်ိဳ႕မွာ -

• မက္ဆာခ်ဴးဆက္စက္မႈတကၠသိုလ္ (အမ္အိုင္တီ)
• ေယးလ္တကၠသိုလ္
• ကာလီဖိုးနီးယားတကၠသိုလ္ (ဘာကေလ)
• ဂြ်န္စ္ေဟာ့ပ္ကင္းစ္ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးေက်ာင္း
• တပ္ဖ္တကၠသိုလ္
• ေအာက္စ္ဖို႔တကၠသိုလ္ သခ်ၤာအင္စတီက်ဳ
• ေနာ္တင္ဂမ္တကၠသိုလ္ ႏွင့္
• တိုက်ိဳတကၠသိုလ္ တို႔ျဖစ္ၾကသည္။

ဘယ္လိုသင္ၾကားေပးတာလဲ။

ပညာဒါနျပဳရာတြင္ ပါ၀င္ေသာ တကၠသိုလ္မ်ားက ၄င္းတို႔၏ တကၠသိုလ္မ်ား၌ အခေၾကးေငြယူကာ သင္ၾကားေနေသာ ဘာသာရပ္မ်ားထဲမွ အနည္းဆံုး ၁၀ ခုကို ေရြးခ်ယ္ၿပီး အင္တာနက္ေပၚတြင္ တင္ေပးထားရသည္။ ထိုသို႔တင္ရာတြင္ သင္ရိုးညႊန္းတမ္း၊ မွတ္စု၊ ရည္ညႊန္းစာအုပ္ ႏွင့္ စာတမ္းမ်ား စာရင္း၊ ပါ၀ါပြိဳင့္ဆလိုဒ္မ်ား၊ ဆရာမ်ား၏ တိုက္ရိုက္ပို႔ခ်ခ်က္ အသံ ႏွင့္ ဗီဒီယိုဖိုင္မ်ား စသည္တို႔ ပါ၀င္သည္။ မည္သူမဆို ထို သင္-ေထာက္-ကူ ဖိုင္မ်ားကို အခမဲ့ ရယူသံုးစြဲ၍ မိမိဖာသာ ေလ့လာရမည္ျဖစ္သည္။

မွတ္ပံုတင္ စာရင္းသြင္းရန္ လိုအပ္ပါသလား။

လံုး၀မလိုအပ္ပါ။ မည္သူမဆို အသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္။

ဘယ္လိုဘာသာရပ္မ်ား ပါ၀င္ပါသလဲ။

စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ ဘာသာေရး၊ ပညာေရး၊ လူမႈေရး၊ စက္မႈ၊ ကြန္ျပဴတာ၊ က်န္းမာေရး စသျဖင့္ အမ်ိဳးအစား စံုလင္စြာပါရွိသည္။ တကၠသိုလ္မ်ားက မိမိတို႔ ကြ်မ္းက်င္ရာ ဘာသာရပ္မ်ားကို တင္ထားေပးတတ္သည္။ စာကိုး စာရင္းပါ ၀က္ဆိုဒ္ လင့္မ်ားမွတဆင့္ သြားေရာက္ ေလ့လာ ရွာေဖြႏိုင္သည္။

အင္တာနက္ လိုအပ္ပါသလား

လိုအပ္ပါသည္။ အသံ ႏွင့္ ဗီဒီယို ဖိုင္မ်ားကို တိုက္ရိုက္ ဖြင့္ရန္အတြက္မူ အင္တာနက္ ျမန္ႏႈန္းျမင့္ရန္ လိုအပ္သည္။ သို႔ရာတြင္ မွတ္စုမ်ား၊ ပါ၀ါပြိဳင့္ ဆလိုဒ္မ်ား၊ အသံ ႏွင့္ ဗီဒီယို ဖိုင္မ်ားကို ေဒါင္းလုပ္ လုပ္ထားပါက အင္တာနက္ မရွိေသာ္လည္း ကြန္ျပဴတာတြင္ ဖြင့္ၿပီး ေလ့လာႏိုင္သည္။

ဘာေၾကာင့္ အလကားေပးတာလဲ။

မက္ဆာခ်ဴးဆက္ စက္မႈတကၠသိုလ္က စတင္ကာ ‘မည္သူမဆို အဆင့္ျမင့္ပညာ သင္ၾကားႏိုင္ခြင့္ ရရွိေရး’ ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေကာင္းနဲ႔ ေဆာင္ရြက္တာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ တျခား တကၠသိုလ္ေတြလည္း ပါ၀င္လာၿပီး ဒီစီမံခ်က္ကို ေငြေၾကးေထာက္ပံ့တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြပါ ေပၚလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆက္လက္ၿပီး ပညာဒါန ေပးေနႏိုင္တာပါ။ သင္လည္း အလွဴေငြ ထည့္၀င္ခ်င္ရင္ ထည့္၀င္လို႔ ရပါတယ္။

အလကားေပးတာဆိုေတာ့ အရည္အေသြး ေကာင္းပါ့မလား။

စာေရးသူ၏ ကိုယ္ေတြ႔အရ ဆိုလွ်င္ အခေၾကးေငြယူ သင္ေပးေသာ သင္တန္းမ်ားတြင္ အသံုးျပဳသည့္ သင္ရိုးညႊန္းတမ္း၊ ဆလိုဒ္၊ မွတ္စုမ်ား အတိုင္း ‘အိုးပင္းကို႔စ္၀ဲ’ တြင္ တင္ေပးထားေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။ အခ်ိဳ႕တကၠသိုလ္မ်ား (ဥပမာ - ကာလီဖိုးနီးယား တကၠသိုလ္ - ဘာကေလ) တြင္ အခေၾကးေငြယူ သင္ေပးေသာ သင္တန္း လက္ခ်ာမ်ားကို ဗီဒီယို ရိုက္ကာ တင္ေပးထားသျဖင့္ အတန္းထဲတြင္ သြားကာ တက္ေနရသကဲ့သို႔ပင္ ရွိသည္။

ဒါဆို ဘာလို႔ ေက်ာင္းလခေပး တက္ေနေတာ့မလဲ။

အင္မတန္ ေမးသင့္တဲ့ ေမးခြန္းပါ။ ေက်ာင္းလခေပး တက္တာနဲ႔ ကြာျခားတာေလးေတြေတာ့ ရွိပါတယ္။ ေက်ာင္းလခေပး တက္ရင္ မရွင္းလင္းသည္မ်ား ရွိပါက ဆရာ၊ ဆရာမေတြကို တိုက္ရိုက္ ေမးျမန္းႏိုင္ပါတယ္။ ‘အိုပင္းကို႔စ္၀ဲ’ မွာေတာ့ ဘယ္သူကမွ လာၿပီး ရွင္းျပေနမွာ မဟုတ္ပါ။ မိမိဖာသာ နားလည္ေအာင္ ဖတ္ရႈေလ့လာရပါမယ္။ ကိုယ္ထူကိုယ္ထ ဆိုပါေတာ့။

ေနာက္တစ္ခ်က္ ကြာျခားတာက ‘အိုပင္းကို႔စ္၀ဲ’ မွာ ေလ့လာၿပီးသြားလို႔ ဆိုၿပီး အဆိုပါ တကၠသိုလ္ကို ဘြဲ႔၊ ေအာင္လက္မွတ္ေပးဖို႔ သြားေတာင္းလို႔ မရပါ။ ဥပမာ - မိမိက အမ္အိုင္တီက ဘာသာရပ္တစ္ခုကို ‘အိုပင္းကို႔စ္၀ဲ’ မွာေလ့လာၿပီးသြားတာနဲ႔ မိမိကို အမ္အိုင္တီက အသိအမွတ္ျပဳလိုက္ၿပီ လို႔ သြားေျပာလို႔ မရပါ။

အသိအမွတ္ျပဳလည္း မခံရ၊ ဘြဲ႔လည္း မရ၊ ေအာင္လက္မွတ္လည္း မရဆိုေတာ့ ဘာလို႔ ေလ့လာေနမလဲ။

ဒါလည္း ျဖစ္တာပါပဲ။ ဘာမွ မေလ့လာပဲ ေအးေအးေဆးေဆး ႏွပ္ေနလည္း ဘယ္သူက ဘာေျပာမွာလိုက္လို႔။ သုိ႔ေသာ္ ... အသိအမွတ္ျပဳ မခံရေပမယ့္ ပညာရပ္ ဆိုင္ရာ ဗဟုသုတ တိုးတက္ပါတယ္။ မိမိရဲ႕ ပညာဗဟုသုတ တိုးတက္ေရးအတြက္ ႀကိဳးစားလိုစိတ္ရွိသူေတြ၊ ႏိုင္ငံျခားထြက္ ပညာသင္ဖို႔ရာ အခက္အခဲ ရွိေနသူေတြ အတြက္ အဆင့္ျမင့္ ပညာေရး အလွမ္းမေ၀းေၾကာင္း လက္တို႔လုိက္ရျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရွိသူေတြ အေနနဲ႔ ‘အိုပင္းကို႔စ္၀ဲ’ ကတဆင့္ ေလ့လာရာမွာ ဘာအခက္အခဲေတြ ရွိႏိုင္သလဲ။

အဂၤလိပ္စာ၊ ကြန္ျပဴတာ၊ အင္တာနက္ အသံုးျပဳတတ္ဖို႔ နဲ႔ အင္တာနက္ျမန္ႏႈန္းျမင့္ဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲဒါေတြထက္ အေရးႀကီးတာက အခ်ိန္မွန္ ေလ့လာသြားဖို႔ပါ။ ကိုယ့္ကို ဘယ္သူကမွ ႀကီးၾကပ္ေနတာ မဟုတ္လို႔ ေပါ့ေပါ့ေလွ်ာ့ေလွ်ာ့နဲ႔ ေလ့လာခ်င္တဲ့ အခ်ိန္ ေလ့လာ၊ ပစ္ထားခ်င္တဲ့ အခ်ိန္ ပစ္ထားလိုက္ဆိုရင္ေတာ့ သိပ္မထူးပါ။ ေနာက္ထပ္ ရွိႏိုင္တဲ့ အခက္အခဲ တစ္ခုက ရည္ညႊန္းစာအုပ္၊ စာတမ္းမ်ား ရရွိႏိုင္ေရးပါ။ ဒါကေတာ့ ဘာသာရပ္ေပၚမူတည္ၿပီး ျမန္မာျပည္က စာၾကည့္တိုက္ေတြမွာ ျဖစ္ျဖစ္ အင္တာနက္မွာ ျဖစ္ျဖစ္ ရွာေဖြ ရႏိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခား တကၠသိုလ္ေတြမွာ တက္ေရာက္ေနတဲ့ အသိမိတ္ေဆြေတြရွိရင္ သူတို႔ကတဆင့္လည္း ရွာေဖြႏိုင္ပါတယ္။

မူပိုင္ခြင့္ကို ဘယ္လို သတ္မွတ္ထားပါသလဲ။

အင္တာနက္ေပၚ တင္ေပးထားေသာ ‘အိုးပင္းကို႔စ္၀ဲ’ ဆိုင္ရာ ဖိုင္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ မူပိုင္ခြင့္ကို တကၠသိုလ္ တစ္ခုခ်င္းစီက ရွင္းလင္းစြာ ေဖာ္ျပထားသည္။ အနိမ့္ဆံုး ေအာက္ထစ္အားျဖင့္ ထိုဖိုင္မ်ားကို အခမဲ့ ျပန္လည္ ျဖန္႔ျဖဴးခြင့္ရွိသည္။ ထိုသုိ႔ ျဖန္႔ျဖဴးရာတြင္ မူရင္းဖိုင္ကို မည္သည့္ေနရာမွ ရရွိသည္ဟု အတိအက် ေဖာ္ျပရန္လိုအပ္သည္။ နဂို မူလဖိုင္မ်ားကို ျပင္ဆင္ခြင့္မရွိ။ အခ်ိဳ႕ တကၠသိုလ္မ်ားကမူ ျပင္ဆင္ခြင့္ ေပးသည္။ သို႔ေသာ္ မိမိ ျပင္ဆင္ၿပီးေသာ ဖိုင္မ်ားကို ဆက္လက္၍ အခမဲ့ ျဖန္႔ျဖဴးေပးရမည္ ျဖစ္သည္။

အာေရာဂ်ံ ပရမံ လာဘံ
တကၠသိုလ္ လွမြန္

စာကိုး။
http://www.ocwconsortium.org
http://en.wikipedia.org/wiki/OpenCourseWare
http://en.wikipedia.org/wiki/MIT_OpenCourseWare

Read More...

Collapse...

My Journey of Public Health

Beginning of the beginning

၁၀၊ ၃၊ ၂၀၀၉
(တေပါင္းလျပည့္ေန႔)

ကြ်ႏု္ပ္ေလွ်ာက္ခဲ့ေသာ ျပည္သူ႔က်န္းမာ ခရီးလမ္း
နိဒါန္းရဲ႕ အစ (၁)

နိဂံုးရဲ႕အစ ကို ေရးၿပီးေနာက္ ကြ်ႏု္ပ္ေလွ်ာက္ခဲ့ေသာ ျပည္သူ႔က်န္းမာ ခရီးလမ္း နိဒါန္းပိုင္းရဲ႕ အစကို ေရးဖို႔ စိတ္ကူးရလာပါတယ္။ ၾကားထဲက အခ်ိန္ကြက္လပ္ေတြကိုေတာ့ ျဖည္းျဖည္းခ်င္း ျဖည့္သြားပါမယ္။

ကြ်ႏု္ပ္ ေဆးေက်ာင္းတက္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ဘယ္လို ခ်ျဖစ္သြားတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းကိုေတာ့ ဘ၀တစ္ဆစ္ခ်ိဳး ဆိုတဲ့ ပို႔စ္မွာ ေရးခဲ့ပါတယ္။ တကယ္တန္း ေဆးေက်ာင္းတက္ရတဲ့ အခါမွာေတာ့ သိပ္မေပ်ာ္ေပ။ ကိုင္ေပါက္လွ်င္ ေသႏိုင္ေလာက္သည့္ စာအုပ္ အထူႀကီးမ်ား၊ မိတၱဴကိုပင္ မိတၱဴ ျပန္ကူးထားရသည့္ မႈန္၀ါး၀ါး ရုပ္ပံုစာအုပ္မ်ား၊ ရိုမန္ႏွင့္ ဂရိ နတ္ဘုရားမ်ားရဲ႕ အမည္မ်ား ႏွင့္ သူတို႔ရဲ႕ အံ့မခန္း တန္ခိုး ဣဒၶိပါဒ္မ်ား၊ ေဆး၀ါး သမိုင္း မွတ္တမ္း၀င္ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ား၏ မွတ္သားရ ခက္ေသာ အေနာက္တိုင္း အမည္မ်ား၊ တစ္ခါမွ မစားဖူး မျမင္ဖူးေသာ အစားအေသာက္မ်ား၏ အနံ႔ အရသာမ်ားႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ သင္ျပေသာ ေရာဂါ အေျခအေနမ်ား၊ အီလက္ထရြန္းနစ္ အဏုၾကည့္မွန္ဘီလူး (အဲဒီတုန္းက ေဆးေက်ာင္းမွာ ဒီလို အဏုၾကည့္မွန္ဘီလူး တစ္ခုမွမရွိ) ျဖင့္ ၾကည့္မွ ျမင္ႏိုင္ေသာ အေကာင္ပေလာင္မ်ား၊ ဇာစ္ျမစ္ မသိေသာ ေရာဂါမ်ား ႏွင့္ အေျဖ မေရရာ လွေသာ ကုထံုးမ်ားၾကားမွာ စာေရးသူတစ္ေယာက္ ဂ်င္ေျခလည္ေနသည္။ ဘယ္လိုမွလည္း စိတ္၀င္စားၾကည့္လို႔မရ။ စာထဲတြင္ စိတ္မ၀င္စားလွသျဖင့္ အမွတ္ေတြကလည္း မေကာင္း၊ တစ္ႏွစ္တစ္တန္း မွန္မွန္ေအာင္ဖို႔ကိုပင္ အေတာ္ႀကီး ႀကိဳးစားေနရသည္။

အဲဒါေတြကို ညည္းတြားမိေတာ့ မိခင္ျဖစ္သူက ဒီလိုႏွစ္သိမ့္သည္။ “ေဆးေက်ာင္းေတာ့ ၿပီးေအာင္တက္ပါ၊ ၿပီးရင္ ႀကိဳက္ရာလုပ္ပါ” တဲ့။ ၿပီးေတာ့ “ေဆးေက်ာင္းမွာ သင္ရတဲ့ ပညာေတြက တျခား က႑ေတြမွာလည္း အသံုးတည့္ပါတယ္” လို႔ ဆိုတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ စိတ္မသက္မသာ ျဖစ္ရံုမွတစ္ပါး အျခားေရြးစရာလမ္းလည္း မျမင္ခဲ့ေလေတာ့ အရွိန္နဲ႔ ဆက္လွိမ့္လို႔ ေနရပါတယ္။

၁၉၉၃ ေနာက္ဆံုးႏွစ္ အပိုင္း(က) ေရာက္တဲ့ အခါမွာ စိတ္မ၀င္စားဆံုး ဘာသာမ်ားထဲက စိတ္အ၀င္စားဆံုး ဘာသာရပ္ ႏွစ္ခုက မိတ္ဆက္လာပါတယ္။ ဥပေဒေရးရာေဆးပညာ (Forensic Medicine) နဲ႔ ကာကြယ္ေရးႏွင့္လူမႈေရးေဆးပညာ (အတိုေကာက္။ ။ ကာကြယ္လူမႈဘာသာရပ္) (Preventive and Social Medicine) တို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကာကြယ္လူမႈဘာသာရပ္ ကို တျခား တကၠသိုလ္ေတြမွာ ျပည္သူ႔က်န္းမာ ဘာသာရပ္လို႔ ေခၚပါတယ္။ ျပည္သူ႔က်န္းမာ ဘာသာရပ္ကို စိတ္၀င္စားေၾကာင္း မိခင္ကို ေျပာမိေတာ့ သူလည္း ငယ္ငယ္က စိတ္၀င္စားခဲ့ဖူးေၾကာင္း၊ အစိုးရ အလုပ္ေတြ အျပင္ အစိုးရ မဟုတ္တဲ့ နယ္စည္းမျခားဆရာ၀န္မ်ား (Doctors without borders) လို႔ အမည္ရတဲ့ အန္ဂ်ီအိုအဖြဲ႔ေတြ ရွိေၾကာင္း၊ သူ႔မိတ္ေဆြ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာႏြယ္ႏြယ္ေအး ဆိုရင္ ျမန္မာျပည္က နယ္စည္းမျခားဆရာ၀န္မ်ား အဖြဲ႔မွာ အလုပ္လုပ္ေနေၾကာင္း၊ အဆင္သင့္လွ်င္ မိတ္ဆက္ေပးပါမည့္ အေၾကာင္း ေျပာျပပါတယ္။

“နယ္စည္းမျခားဆရာ၀န္မ်ား” ဆိုတဲ့ အမည္က ကြ်ႏု္ပ္ရင္ကို ကိုင္လႈပ္သြားပါတယ္ လို႔ ေျပာရင္ လြန္မယ္ မထင္ပါ။ ေခါင္းထဲတြင္ ဘတ္သီးမ်ားလင္းၿပီး အမွန္အကန္ပင္ စိတ္၀င္စားသြားေလသည္။ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး၊ နယ္စည္းမျခားဆရာ၀န္မ်ား ႏွင့္ ေဒါက္တာႏြယ္ႏြယ္ေအး ဆိုသည့္ စကားစုမ်ား (key words) အေတြးထဲက ေတာ္ေတာ္ႏွင့္ မထြက္ေတာ့။ ေဆးေက်ာင္းၿပီးလို႔ ဘြဲ႔ရရင္ တကမာၻလံုးလွည့္ၿပီး ေဆးကုရတဲ့ အလုပ္ လုပ္ရရင္ .. ဆိုၿပီး စိတ္ကူးမ်ားယဥ္လို႔ ေနျပန္သည္။ ကာကြယ္လူမႈ အတန္းကိုလည္း (အျခားသူငယ္ခ်င္းမ်ား ေပ်ာ္ေပ်ာ္ႀကီး လစ္ေနခ်ိန္မွာ) အခ်ိန္မွန္ တက္ျဖစ္သည္။ စာကိုလည္း စိတ္၀င္တစားဖတ္ၿပီး အိမ္စာမ်ားကိုလည္း ပံုမွန္လုပ္ျဖစ္သည္။

ေဆးေက်ာင္းရွိ ကာကြယ္လူမႈ ဘာသာရပ္မွာက အတန္းတြင္း စာသင္ရျခင္းအျပင္ ကြင္းဆင္းေလ့လာရသည့္ က႑လည္း ပါ၀င္သည္။ ေက်ာင္းသားမ်ားကို အဖြဲ႔ငယ္မ်ားဖြဲ႔ေပးကာ ၿမိဳ႕နယ္၊ တိုက္နယ္ ႏွင့္ ေက်းလက္ က်န္းမာေရးဌာနမ်ားသို႔ ကိုယ္တိုင္ကြင္းဆင္းၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈစနစ္ကို ေလ့လာေစျခင္းပင္။

ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူ ၂၅၀ ေက်ာ္ရွိသျဖင့္ ၇ေယာက္ ၈ေယာက္ခန္႔ပါေသာ အဖြဲ႔ငယ္မ်ားဖြဲ႔ကာ သက္ဆိုင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားကို သြားေရာက္ရသည္။ ထိုသို႔ အဖြဲ႔ ဖြဲ႔ရာတြင္ ဆရာမ်ားက ေယာက်္ားေလး၊ မိန္းကေလး မွ်မွ်တတ ပါ၀င္ရန္မွတစ္ပါး ဘာမွ မစြက္ဖက္သျဖင့္ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ား စိတ္တိုင္းက် စုစည္းခြင့္ရၾကေလသည္။ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ စနစ္ကို သြားေရာက္ ေလ့လာရန္ဆိုသည့္ မူလရည္ရြယ္ခ်က္ကို ဘယ္ေလာက္ စိတ္၀င္စားၾကသလဲ ဆိုတာကို ေျပာရခက္ေပမယ့္ မိဘအုပ္ထိမ္းသူမ်ားႏွင့္ ေ၀းရာ လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမသို႔ သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ သြားရမည့္အတြက္ ေပ်ာ္ရႊင္ တက္ၾကြေနၾကသည္ကေတာ့ သိသာလွသည္။ ဒီၾကားထဲ အဖြဲ႔ငယ္ ဖြဲ႔စည္းေရးတြင္ လွ်ိဳ႕၀ွက္ ရည္ရြယ္ခ်က္ (hidden agenda) ႏွင့္ လႈပ္ရွားၾကသူမ်ားကလည္း ရွိတတ္ၾကေသးသည္။ ဟိုဘက္ ဒီဘက္ လြန္ဆြဲၾကသည္မ်ားကလည္း မရွားလွ။ ေရးရင္ေတာ့ ဒီအေၾကာင္းကပင္ စာတစ္ပုဒ္ ျဖစ္ေတာ့မည္။ ထားေတာ့။

အခ်ိန္ ၄ ပတ္ခန္႔ ကြင္းဆင္း ေလ့လာေနရင္း သုေတသန အခ်က္အလက္မ်ားပါ တစ္ပါတည္းေကာက္ယူရမည္။ သုေတသန ေခါင္းစဥ္က “သက္ႀကီးရြယ္အိုက်န္းမာေရး”။ အသက္ ၆၀ ေက်ာ္ အဖိုးအဖြားမ်ား မည္သို႔ ေနထိုင္စားေသာက္ေနၾကသည္၊ က်န္းမာေရး အေျခအေန မည္သို႔ရွိသည္ စသည္တို႔ကို ေမးျမန္း၊ စမ္းသပ္ကာ မွတ္တမ္းတင္ရမည္။ ကိုယ့္သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔ငယ္အလိုက္ တာ၀န္က်ရာ ၿမိဳ႕နယ္တြင္ လူေတြ႔ေမးျမန္းၿပီး ရလာသည္မ်ားကို စုေပါင္းကာ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ား၏ က်န္းမာေရးကေတာ့ျဖင့္ မည္သို႔ အေျခအေန ရွိေနပါသည္ ဟု အေျဖထုတ္ ေကာက္ခ်က္ခ်ရန္ျဖစ္သည္။

သုေတသန ျပဳရန္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို အတန္းထဲတြင္ စာေတြ႔သင္ၿပီး ကြင္းဆင္းလွ်င္ေတာ့ လက္ေတြ႔ေဆာင္ရြက္ရမည္ ျဖစ္သည္။ အိမ္ေျခစာရင္း ျပဳစုပံု၊ က်ပန္းစနစ္ျဖင့္ လူေတြ႔ေမးျမန္းမည့္အိမ္ ေရြးခ်ယ္ပံု၊ ပါ၀င္သင့္သည့္ေမးခြန္းမ်ား၊ ေမးပံုေမးနည္း၊ တိုင္းတာေရး ကိရိယာမ်ား (ေပါင္ခ်ိန္စက္၊ ေသြးေပါင္ခ်ိန္စက္ စသည္မ်ား) တိက်မႈရွိမရွိ စစ္ေဆးျခင္း စသည္တို႔ကေတာ့ မရွိမျဖစ္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ရသည့္ အခ်က္မ်ားပင္။

ထိုသို႔ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးခ်ိန္မ်ားတြင္ မရွင္းလင္းသည့္ အခ်က္မ်ားကို စာေရးသူက ဆရာ့အား ျပန္လွန္ေမးခြန္းမ်ား ေမးေလ့ရွိသည္။ ေဆြးေႏြးခ်ိန္ ျမန္ျမန္ၿပီးျပတ္ၿပီး အိမ္ျပန္လိုၾကေသာ သူငယ္ခ်င္းအခ်ိဳ႕ကမူ “ဒီေကာင္ .. လွ်ာရွည္လိုက္တာ၊ ဟိုေရာက္ရင္ အဆင္ေျပသလို လုပ္လိုက္ ၿပီးတာပဲ ဆရာေတြလည္း သိမွာမွ မဟုတ္တာ” ဟု စိတ္ထဲက က်ိန္ဆဲေနၾကသည္။ ရံဖန္ရံခါ ႏႈတ္မွပင္ ထုတ္ေဖာ္ကာ ေထာမနာ ျပဳတတ္ၾကသည္။ အခ်င္းခ်င္း မ်က္စပစ္ၾကသည္။ ကြ်ႏု္ပ္ကေတာ့ စိတ္၀င္စားသည့္ ျပည္သူ႔က်န္းမာ ဘာသာရပ္ကို လက္ေတြ႔ဆင္းရာတြင္ တတ္ႏိုင္သေရြ႕ တိက်ခ်င္သည္၊ လုပ္တတ္ခ်င္သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုစိတ္ဓါတ္ကား ထိုအခ်ိန္က ေဆးေက်ာင္းပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ သိပ္ၿပီး သဟဇာတ မျဖစ္လွ။ ျပည္သူ႔က်န္းမာဘာသာရပ္ ဆိုသည္မွာ ေဆးပညာ၊ ခြဲစိတ္၊ သားဖြားမီးယပ္၊ ကေလး စသည့္ အထူးကု ဆရာ၀န္ အလုပ္ မလုပ္ျဖစ္ေတာ့မွ ေနာက္ဆံုး (မတတ္သာ၍) ေရြးခ်ယ္ရသည့္ (ေရြးခ်ယ္ၾကသည့္) လမ္းဟု ထင္မွတ္မွားကာ ေဆးေက်ာင္းသား အမ်ားစု၏ အထင္ေသးျခင္းကို ခံေနရေသာ အခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ဘယ္သူေတြ ဘယ္လိုေျပာေျပာ ဘယ္လိုႏွာေခါင္းရံႈ႕ရံႈ႕ စာေရးသူကေတာ့ ေခါင္းခပ္မာမာျဖင့္ ဇြတ္ေပကာ ေမးခြန္းမ်ားေမးဆဲ လုပ္ရမည့္ ကိစၥမ်ားကို တိတိက်က် လုပ္ဆဲပင္။ ရလာဒ္ကေတာ့ နာမည္သစ္ “ေမာင္ရစ္”။

လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၅ ႏွစ္ ဒီလို တေပါင္းလျပည့္ အခ်ိန္မ်ိဳးမွာပဲ လက္ေတြ႔ ကြင္းဆင္းရမည့္ အခ်ိန္ ေရာက္လို႔လာသည္။ သြားရမည့္ေနရာက ပဲခူးတိုင္း၊ ေပါင္းတည္ၿမိဳ႕နယ္။ အဖြဲ႔၀င္က စုစုေပါင္း ၇ ဦး။

(ဆက္ရန္)

Read More...

Collapse...

Song bird

၉၊ ၃၊ ၂၀၀၉

ဥၾသ အလြမ္း

အတန္းေက်ာင္းလည္းမက တကၠသိုလ္လည္း မက်သည့္ ဒီပတ္၀န္းက်င္မွာ ဆယ္စုႏွစ္ တစ္ခု မက က်င္လည္ခဲ့ေလသည္။ ထမင္းမစား ဟင္းမစား အဆင့္ကေန၊ ေက်ာင္းစစ္ အတန္းတင္ စာေမးပြဲေတြ၊ ၿမိဳ႕နယ္စစ္ စာေမးပြဲေတြ၊ အစိုးရစစ္ စာေမးပြဲေတြ စသျဖင့္ တစ္ခုၿပီး တစ္ခု ေက်ာ္ျဖတ္ကာ ၿခံစည္းရိုး တစ္ခုသာျခားသည့္ တကၠသိုလ္ကို ေရာက္ခဲ့ရျပန္သည္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ ၃ ႏွစ္ေလာက္သာ ေနရမယ့္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းမွာ မေမွ်ာ္လင့္ေသာ ပိတ္ရက္မ်ား (လမ်ား ဆိုရင္ ပိုမွန္မည္) ေၾကာင့္ ၄ ႏွစ္ေက်ာ္ ေနခဲ့ရသည္။ စုစုေပါင္း ၁၅ ႏွစ္ေလာက္ ေနခဲ့ရသည္ ဆိုေတာ့လည္း အမွတ္ရစရာမ်ားက မနည္းေပ။

အစိုးရ အတန္းေက်ာင္း ေက်ာင္းသား ဘ၀တုန္းကေတာ့ ေဖေဖာ္၀ါရီ၊ မတ္လ မ်ားဟာ တစ္စနဲ႔ တစ္စ ပူလာတဲ့ အပူဒဏ္နဲ႔ အတူ စာေမးပြဲေတြကိုပါ ေခၚေခၚလာတာေပါ့။ စာေမးပြဲေတြကို ဘယ္လိုေက်ာ္ျဖတ္ခဲ့လဲ ဆိုတာထက္ ပိုၿပီး အမွတ္ထင္ထင္ ရွိေနတာကေတာ့ အရိုးၿပိဳင္းၿပိဳင္း သစ္ပင္ႀကီးေတြေပၚကေန ဆြတ္ပ်ံ႕တဲ့ ဥၾသ တြန္သံပါပဲ။ အရြက္ေၾကြေတြၾကားမွာ စာသင္ခန္းရွိရာကို လမ္းေလွ်ာက္သြားရင္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ မနက္ပိုင္းေျဖတဲ့ ဘာသာနဲ႔ ညေနပိုင္းေျဖတဲ့ ဘာသာၾကား ထမင္းစား နားရတဲ့ အခါမ်ိဳးမွာ ျဖစ္ျဖစ္၊ စာေမးပြဲခန္းထဲမွာ အေျဖ စဥ္းစားရင္း ျပဴတင္းေပါက္ကေန ေငးေမာရင္း ၾကားရတဲ့ ဥၾသသံက နား၀င္ခ်ိဳလြန္းလွပါတယ္။

တကၠသိုလ္ေရာက္တဲ့အခါ စာေမးပြဲေတြက အၿမဲလို ရွိေနတတ္ေတာ့ ငယ္ငယ္တုန္းက အတန္းတင္ စာေမးပြဲေတြေလာက္ ရင္မခုန္ေတာ့တာ အမွန္ပါ။ ဒါေပမယ့္လည္း ဧၿပီလ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ရွည္ ရွိေတာ့ မတ္လ - ဒီရာသီေရာက္ရင္ ေက်ာင္းနဲ႔ ခြဲရေတာ့မယ္ ဆိုတဲ့ အလိုအေလ်ာက္ တုန္႔ျပန္သိေနမႈကေတာ့ ေပ်ာက္မသြားပါေပ။ ဥၾသသံကလည္း အရင္လို ခ်ိဳသာဆြတ္ပ်ံ႕ေနဆဲပဲေလ။

ဒီအခ်ိန္ဆို တီတီစီ ေက်ာင္း၀င္းထဲမွာ အရြက္ေတြ ေၾကြေနေရာ့မယ္။ ပင္အိုထက္က ဥၾသတြန္သံေတြလည္း ရွိေနဦးမယ္လို႔ ထင္ပါရဲ႕။ သားစဥ္ေျမးဆက္ သာယာသံ ေပးေနမယ့္ ဥၾသငွက္ေလးေတြကို ကမာၻတစ္ဖက္ျခမ္းကေန ေက်းဇူးတင္လိုက္ပါတယ္။

Read More...

Collapse...

Red eye

This is the name of a type of coffee available at my school's cafeteria. It may have been given after red eye flights - flights that leave or arrive after mid-night or very early in the morning. One part espresso and one part coffee. It is great to kick start on a Monday morning.

$2 for a short cup.

Read More...

Collapse...

Are you going to finish strong?

by Nick Vujicic

This is the video that touched me at the very core of my heart.

Read More...

Collapse...