၃၀၊ ၆၊ ၂၀၀၇
နာျခင္း ႏွစ္မ်ိဳး ႏွင့္ ကိုယ္ခ်င္းစာ တရား
တစ္ခ်ိန္တုန္းက ေဆးတကၠသိုလ္ တစ္ခုမွာေပါ့ . . .
တတိယႏွစ္ ေဆးေက်ာင္းသားေလးေတြ ေဆးရံု စဆင္းခါစ အခ်ိန္။ ဂ်ဴတီကုတ္ဖါးဖါး နဲ႔ နားက်ပ္ အိတ္ထဲထည့္လို႔ လူနာေတြၾကား စတိုင္ထြားေနၾကစဥ္ကေပါ့။
ပထမဆံုးရက္ေတြထဲမွာ ဆရာတစ္ေယာက္က လူနာ့ ဗိုက္ကို စမ္းသပ္နည္း သင္ေပးလာတယ္။ ဘယ္နားမွာ အသည္း၊ ဘယ္နားမွာ သရက္ရြက္၊ ဘယ္နားမွာ အူအတက္ စသည္ျဖင့္မွတ္သားၾကရပါတယ္။ ဆက္ၿပီး သင္ယူရတာကေတာ့ နာျခင္း ႏွစ္မ်ိဳးရွိတဲ့ အေၾကာင္းပါ။ ဘိုလိုေတာ့ Pain and Tenderness လို႔ ေခၚၿပီး ျမန္မာလိုေတာ့ နာတယ္ လို႔ပဲ ေခၚပါတယ္။ Pain ဆိုတာက လူနာက နာတဲ့ အေၾကာင္းေျပာတာပါ။ Tenderness ဆိုတာကေတာ့ လူနာက နာတယ္လို႔ ေျပာတာကို ဆရာ၀န္က စမ္းသပ္ၾကည့္လို႔ အမွန္အကန္ နာမွန္း ( ဥပမာ - လူနာ တြန္႔သြားတာမ်ိဳး၊ ကြ်တ္ကြ်တ္ကြ်တ္ နဲ႔ ညည္းတာမ်ိဳး ) သိတာမ်ိဳးကို ေခၚပါတယ္။ ဒါနဲ႔ စကားမစပ္ နာတယ္လို႔ လူနာကေျပာလာရင္၊ ဘယ္ေနရာ နာတာလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ၾကာၿပီလဲ၊ ဘယ္အခ်ိန္မွာ နာတာလဲ၊ ဘယ္လိုလုပ္လိုက္ရင္ သက္သာလဲ၊ ဘာလုပ္ရင္ ပိုဆိုးလာလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ေလာက္နာလဲ၊ အစရွိသျဖင့္ နာျခင္းဋီကာ ျပဳစုရပါေသးတယ္။
ဆရာ စမ္းသပ္ျပတဲ့ လူနာက အသည္း ေနရာမွာ နာေနပါတယ္။ ဆရာ့လက္က လူနာ့ အသည္း ေနရာကို စမ္းျပတဲ့အခ်ိန္မွာပဲ ဆရာက လူနာ့ မ်က္ႏွာကိုၾကည့္ေနပါတယ္။ လူနာ မ်က္ႏွာရႈံ႕မဲ့သြားၿပီဆိုေတာ့ Tenderness ရွိၿပီေပါ့။ လူနာက ကြ်တ္ကြ်တ္ကြ်တ္ေတာ့ မေအာ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေတာ္ေတာ္ နာေနပံုပါပဲ။ ဆရာက စမ္းၿပီးေတာ့ ေက်ာင္းသား တစ္ေယာက္ႏွစ္ေယာက္ စမ္းၾကည့္ဖို႔ ေျပာပါတယ္။ ဆရာ့နားမွာ ၀ိုင္းေနတာက ၁၀ ေယာက္ ၁၂ ေယာက္ေလာက္ရွိမယ္။ အားလံုးလိုလိုကပဲ နာျခင္း စမ္းသပ္နည္း အတတ္ပညာကို လိုလိုခ်င္ခ်င္ တတ္ခ်င္ေနၾကေတာ့ လူနာကို တစ္ေယာက္တစ္လွည့္ စမ္းသပ္ၾကပါတယ္။ လူနာချမာ ေနာင္လာေနာက္သား လူနာေတြေကာင္းစားဖို႔အတြက္ အံႀကိတ္ၿပီး ငါးႀကိမ္ထက္မနည္း အစမ္းသပ္ခံရပါေတာ့တယ္။
ေက်ာင္းသား တစ္ေယာက္ ႏွစ္ေယာက္ကေတာ့ လူနာကို မစမ္းေတာ့ပဲ ထြက္လာခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးမွ သူတို႔ အခ်င္းခ်င္း ေျပာမိတာက လူနာ ေနရာကေန ၀င္ၾကည့္ရင္ နာတဲ့ေနရာကို ဘယ္သူက ၁၂ ခါေလာက္ အထိခံခ်င္မွာလဲ။ ကိုယ္တို႔ေတြ ေနာက္တစ္ခါမွပဲ စမ္းၾကတာေပါ့တဲ့။
အေတြးနယ္ခ်ဲ႕မိတာက လူနာကို မိမိရရ စမ္းသပ္ၾကတဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြဟာ လူနာကို နာေစခ်င္လို႔ေတာ့ ဟုတ္ဟန္မတူပါ။ ေဆးပညာကို ကြ်မ္းကြ်မ္းက်င္က်င္ တတ္ခ်င္ၿပီး ဆရာ၀န္ေကာင္းေတြ ျဖစ္ခ်င္ၾကတာသာ ျဖစ္ပါမယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ေဆးေက်ာင္းသားေတြကို လူနာ စမ္းသပ္နည္း မသင္ခင္မွာ ကိုယ္ခ်င္းစာနည္းကို အရင္သင္ရင္ ေကာင္းေလမလားလို႔ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ေတြးမိခဲ့ပါတယ္။
8 comments:
ဒါဆိုရင္ ဒီလိုမ်ိဳးလား..
Patient (lifting arm): Doctor, it hurts when I do this.
Doctor: Don't do that.
ဟဲ.. ေနာက္တာပါ.. အစ္ကုိႀကီးေျပာတာ သေဘာတူပါတယ္။
don't forget that we have syringes with blunt needles. :D
ေတာ္ေသးတယ္၊ တခါမွ ေဆးရုံမတက္ဘူးလို႕။ မဟုတ္ရင္ ေရာဂါက နဲနဲ ဆရာ၀န္ ေလာင္းေတြေၾကာင့္ လက္ေရာင္လိုက္တာ မ်ားမ်ား ျဖစ္ေနမွ… :P .. စတာေနာ္…
ေဆးပညာ ဆိုတာ ဒီလိုပဲ လက္ဆင့္ကမ္းရတယ္ေလ။ မဟုတ္ရင္ ဆရာ၀န္အသစ္ေတြ လူနာ ဘယ္စမ္းသပ္တတ္ေတာ့မလဲ။ မစမ္းခင္ လူနာဆီက ခြင့္ျပဳခ်က္ ေတာင္းရတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလဆို လူနာက စမ္းခြင့္ျပဳေအာင္ စိတ္ရွည္ရွည္နဲ႔ စည္းရံုးေရးဆင္းရေသးတယ္။ လူနာကို စမ္းသပ္နည္း စာေမးပြဲကို တကယ့္ လူနာနဲ႔ ေျဖရတဲ့ အေၾကာင္း အခ်ိန္ရမွ ေျပာျပရဦးမယ္။
ကၽြန္ေတာ္က ေနာက္တာပါ။ ကုိးမင္းေျပာတာ ဟုတ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ၀မ္းနည္းစရာေကာင္းတာက အဲဒီလို စမ္းသပ္ၿပီး ဆရာ၀န္ႀကီး ျဖစ္လာတဲ့ လူတခ်ိဳ႕က လူနာတေယာက္ ၅မိနစ္ နဲ႔ စစ္ေဆးၿပီး ေရာဂါကို ၿပီးစလြယ္ ေခါင္းစဥ္တပ္၊ အနာတျခား ေဆး တျခား ျဖစ္တာေတြၾကားေနရတာပါပဲ။ ကိုမင္းရဲ႕ မေမ့ေလ်ာ့ျခင္း ၏ ဟိုမွာဘက္တြင္ က မနက္ျဖန္ ေရာက္ရင္ ဒီအျဖစ္ေတြ နဲသြားမွာပါ။
ေနာက္ပါဗ်ား။ ယားပါတယ္။
ကိုရဲမြန္... တကယ္ေတာ့ ဆရာ၀န္ နဲ့ အင္ဂ်င္နီယာဆိုတာ ခပ္ဆင္ဆင္တူတဲ့အခ်က္က.. နွစ္ဦးလံုး troubleshoot လုပ္ျပီး အေျဖရွာၾကရတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ဆရာ၀န္ကေတာ့ အသက္တေခ်ာင္းနဲ့ လုပ္ေနရတာဆိုေတာ့ ၊ စက္တလံုးကို စမ္းသပ္တဲ့ အင္ဂ်င္နီယာထက္ responsibility ပိုမ်ားမွာေပါ့ ။
responsiblity ပိုမ်ားေလ ၊ sense of satisfaction ပိုရေလ ျဖစ္မယ္လို့ ထင္ပါတယ္ ။
ေနာက္လည္း ဒီလိုမိ်ဳးေလးေတြ ေရးပါဦး ။ အားေပးတယ္ ။
အဟဲ . . . မဂ်စ္ေရ အင္ဂ်င္ အလံုးလိုက္လဲလို႔ရတာမ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့ တားတားတို႔အႀကိဳက္ မြန္းလိုက္ပဲေပါ့။ ဒါေပမယ့္လည္း ကြ်န္ေတာ္ ေလ်ာက္ေနတဲ့လမ္းက လူနာေတြနဲ႔ တိုက္ရိုက္ထိေတြ႔တာမ်ိဳး မရွိသေလာက္ျဖစ္သြားပါၿပီ။ Problem solving skill ရခဲ့တာ ကိုေတာ့ ေနရာတကာသံုးလို႔ရလို႔ ႀကိဳက္သဗ်ိဳ႕။
Post a Comment